تفسیر قرآن به قرآن آیت‌الله جوادی‌آملی و جریان‌های فکری مؤثر در نگرش کلامی-سیاسی

علی آقاجانی(عضو هیئت‌ علمی‌ گروه علوم‌ سیاسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه): اگر جریان‌های دانشی-ارزشی را به موافق و مخالف یا رقیب تقسیم کنیم بر این اساس سوال‌اصلی پژوهش آن است که جریان‌های تاثیرگذار (موافق) بر کلام‌سیاسی آیت‌الله جوادی‌آملی چیست؟ فرضیه در پاسخ بدین پرسش با روش تحلیلی-توصیفی و بر پایه چارچوب‌نظری هرمنوتیک‌اسکینر (چارچوب‌نظری) و مبحث زمینه‌های ذهنی‌اش بر آن است که سه جریان دانشی حکمت‌متعالیه و فلسفه‌اسلامی، تفقه و فقه، و قرآن‌گرایی، بر کلام سیاسی جوادی‌آملی به مثابه بخشی از زمینه‌های ذهنی سازنده کلام‌سیاسی وی بوده است. تاثیرگذاری مبحث تشکیک‌وجود در حکمت‌متعالیه و بازتابش در موضوعاتی مانند خلافت‌انسان، سراج و کاشف‌بودن عقل و ولایت‌شرع و تاثیرش بر مشروعیت‌سیاسی و نیز ترجیح رای‌اکثریت بر اقلیت؛ تأثیر تفقه‌سنتی و پویا و تفقه به‌معنای دین‌شناسی‌جامع بر نوع استدلال در مبحث پیمان‌ها و تحدید ناپذیری شرعی قلمرو ولایت‌فقیه و...؛ نیز قرآن به‌مثابه منهج‌تفسیری و نه منبع‌دینی؛ حجیت «فعلی» و نه انضمامی تفسیر قرآن به قرآن و تقدم آن بر کلام‌معصوم و تاثیرش بر تحلیل از خلافت‌انسان، کرامت‌انسان، عدالت و پلورالیزم از یافته‌ها و دستاوردهای پژوهش است. بر این‌پایه کلام سیاسی جوادی آملی مبتنی بر دوگانه عقل و نقل و نه عقل و دین و بر اساس کلامی‌جامع، تفقهی‌جامع و تفوق نگرش‌قرآنی است که در نظام‌مسائل کلام‌سیاسی بازتاب می‌یابد.

مطلب در سایت اصلی

آخرین اخبار